Το παράδειγμα των Ουαλών για τους Μακεδόνες

Οι Ουαλοί είναι απόγονοι των Κελτών, λαός που κατοικούσε την Μεγάλη Βρετανία και κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους, το 1ο μ. Χ. αιώνα. Η κατάκτηση από τους Ρωμαίους των Βρετόνων και των Κελτών δεν έφερε όμως και την ολοκληρωτική καταστροφή τους. Κρατήσανε τη γλώσσα τους και των πολιτισμό τους κατά την εποχή της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και ακόμα όταν οι Άγγλο-Σάξονες και αργότερα οι Νορμανδοί εισβάλλανε στην Αγγλία, εκείνοι απλός υποχώρησαν στις πιο απόμακρες ορεινές περιοχές της Σκοτίας και της Ουαλίας , και επέζησαν.Τον 20ο αιώνα η Ουαλία είχε περίπου τρία εκατομμύρια πληθυσμό, η πλειοψηφία του οποίου μιλούσε μόνο την αγγλική γλώσσα, λόγο της επικράτησης της Αγγλικής γλώσσας, πολιτισμού και κοινωνίας. Μόνο περίπου μισό εκατομμύριο άνθρωποι που ζούσαν σε απομακρυσμένα μικρά χωριά, μιλούσαν τα Ουαλικά. Εκείνη την εποχή η γλώσσα είχε καταντήσει να είναι ένα ιδίωμα που χρησιμοποιούσαν μόνο εντός της οικίας, δεν διδασκόταν στα σχολεία και δεν είχε αξία στην δημόσια ζωή του τόπου.Παρόλα αυτά, το 1997 το Ηνωμένο Βασίλειο, που δεν ένιωθε πλέον απειλούμενο από την τοπική αυτονομία, δεν σταμάτησε τον λαό της Ουαλίας να διεξάγει δημοψήφισμα για αυτό που ονομάστηκε μετεξέλιξη (devolution) του Βασιλείου. Ο Ουαλικός λαός είχε την ευκαιρία να ψηφίσει για το αν επιθυμούσε να δημιουργηθεί Τοπικό Συμβούλιο και μια αυτόνομη Ουαλική Περιφέρεια εντός του Ηνωμένου Βασιλείου, μετά από εκατοντάδες χρόνια αφομοίωσης και αντιμετώπισης τους από το Κράτος, ως δεύτερης κατηγορίας πολίτες,.Η ψηφοφορία των σχεδόν ενός εκατομμυρίου Ουαλών, ήταν οριακή. Περίπου οι μισοί ήταν υπέρ και οι άλλοι μισοί κατά της μετεξέλιξης (devolution) και πέρασε μόλις με μερικές δεκάδες χιλιάδες ψήφων. Οι σχεδόν αποκλειστικά Αγγλόφωνοι κάτοικοι των μεγάλων πόλεων νοτιοδυτικά και των τουριστικών άγγλο-κρατούμενων θέρετρων των νοτίων παράλιων ήταν οι βασικοί αρνητές του «devolution» ενώ οι αγροτικές ορεινές περιοχές στα κεντρικά και βόρεια της Ουαλίας ψήφισαν με μεγάλη διαφορά υπέρ του «devolution», και πέρασε.Ως αποτέλεσμα αυτού, σήμερα όλα τα παιδιά στην Ουαλία μαθαίνουν την Ουαλική γλώσσα στο σχολείο. Όλες οι πινακίδες και η σημάνσεις στους δρόμους είναι γραμμένα στα Αγγλικά και τα Ουαλικά. Υπάρχουν εφημερίδες, περιοδικά και βιβλία τυπωμένα στα Ουαλικά και ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές στην Ουαλική γλώσσα. Το Τοπικό Συμβούλιο λειτουργεί με τρόπο ώστε να προστατεύει και να προωθεί την Ουαλική γλώσσα και πολιτισμό που όδευαν προς εξαφάνιση.Πιο είναι το μάθημα για τους Μακεδόνες, εδώ; Όσο στην Βόρεια Ελλάδα θα υπάρχουν Μακεδονικές κοινότητες όπου μέσα σε αυτές έστω ένα μικρό μέρος του πληθυσμού τους διατηρεί την τοπική του γλώσσα και πολιτισμό, θα υπάρχει πάντα η δυνατότητα μιας πολιτικής και πολιτιστικής αναβίωσης. Και οι Ουαλοί είχαν καταντήσει να είναι μια μικρή περιθωριακή μειονότητα στον τόπο τους: μόνο ένας στους έξι κατοίκους μπορούσε ακόμα να μιλάει την γλώσσα. Ειδικά στις μεγάλες πόλεις υπήρχαν εκατοντάδες χιλιάδες κάτοικοι που είχαν χάσει τελείως τις επαφές με τα παλιά έθιμα. Αυτό συνέβη εξ΄ αιτίας της Αγγλικής μετανάστευσης στις μεγάλες πόλεις και στα παραθεριστικά κέντρα όπως επίσης και στους μικτούς γάμους με Άγγλους και στο γεγονός ότι δεν ενθαρρύνθηκε η χρήση των Ουαλικών στην δημόσια ζωή, στις επαγγελματικές σχέσεις, στην μόρφωση και στον πολιτισμό.Το να είσαι Ουαλός δεν ήταν πηγή υπερηφάνειας παρά σημάδι μιας αγροτικής καταγωγής (χωριάτικης) και δεύτερης κατηγορίας πολίτη. Το μόνο γνωστό Ουαλικό νανούρισμα, το δημοφιλές «Η μαμά Χήνα», μεταφρασμένο σε Αγγλικά στιχάκια με ομοιοκαταληξία, λέει περίπου τα εξής:«Ο Ταφφυ ήταν Ουαλος / Ο Ταφφυ ήταν κλέφτης /Ο Ταφφυ ήρθε σπίτι μου και έκλεψε ένα μπούτι κρέας / Πήγα στο σπίτι του Ταφφυ / Ο Ταφφυ ήταν στο κρεβάτι / Έτσι πήρα ένα μεγάλο κόκαλο και χτύπησα τον Ταφφυ στο κεφάλι.»Δεν είναι πολύ κολακευτικό αυτό το ποιηματάκι, για τον Ουαλικό λαό αλλά είναι πολύ ενδεικτικό για την συμπεριφορά των Άγγλων απέναντι του, για πολλούς αιώνεςΤώρα όμως γύρισε ο τροχός. Αυτοί που φαντάστηκαν ότι η επικράτηση της ελληνικής στην Μακεδονία θα ήταν παντοτινή, ας αναλογιστούν την απίθανη περίπτωση της αναβίωσης της Ουαλικής γλώσσας, πολιτισμού και κοινωνίας στο τέλος του 20ο αιώνα και αρχές του 21ο . Μόνον ένας στους έξι μιλούσε Ουαλικά, ακόμα. Πάνω από ένα εκατομμύριο Ουαλλοί είχαν αφομοιωθεί από την Αγγλική κοινωνία και πολιτισμό. Αλλά, όταν τους δόθηκε η ευκαιρία να επιλέξουν, η πλειοψηφία προτίμησε να εκδηλώσει την Ουαλική ταυτότητα της. Με περίπου ένα εκατομμύριο παιδιά που μαθαίνουν σήμερα στο σχολείο την γηγενή Ουαλική γλώσσα τους, η αναβίωση του πολιτισμού τους και της κοινωνίας τους είναι εξασφαλισμένη. Θα μπορούσε να συμβεί και στην ελληνική Μακεδονία.Μια άλλη αξιόλογη πτυχή του ζητήματος είναι αυτό που είπε ένας νεαρός Ουαλός ο οποίος ανέφερε ότι, αντίθετα με τους Άγγλους, των οποίων η γλώσσα δέχτηκε τόσες πολλές αλλαγές που ο σύγχρονος Άγγλος δυσκολεύετε πολύ να καταλάβει τα πριν 1.000 χρόνων Παλαιά Αγγλικά , οι Ουαλοί που η γλώσσα τους διατηρήθηκε ως ομιλούμενη εντός των οικιών για πολλές εκατοντάδες χρόνια, μπορούν να διαβάσουν και να καταλάβουν κείμενα γραμμένα 1.500 χρόνια πριν, χωρίς μεγάλες δυσκολίες. Υπάρχουν ενδείξεις ότι στη Μακεδονία οι αγροτικοί πληθυσμοί εκεί, λόγο της απομόνωσης τους, έχουν διατηρήσει πολύ παλιές ομιλίες.

Σε ελεύθερη μετάφραση από κείμενο στα αγγλικά του:
Dr. Michael Seraphinoff