ΟΝΕΙΡΟ ΕΙΡΗΝΗΣ

Ονειρεύομαι ένα άλλο Ισραήλ
Του Uri Avnery
30 Δεκεμβρίου 2008
Ενώ εκατοντάδες Παλαιστίνιων πεθαίνουν κάτω από τα ισραηλινά πυρά στη Γάζα, είναι η στιγμή να απαιτηθεί μια αληθινή κίνηση ειρήνης.
ΤΙ είναι ιδιαίτερο σε έναν περίπου 85χρονο, στο Ισραήλ; Κατ' αρχάς, είμαστε η γενιά που ίδρυσε το κράτος. Υπό αυτήν την ιδιότητα, αισθάνομαι ότι φέρουμε μια πρόσθετη ευθύνη για αυτό που συμβαίνει, εδώ. Εάν το κράτος μας δεν είναι αυτό που φανταστήκαμε ότι θα πρέπει να είναι, είναι καθήκον μας να ενεργήσουμε για να το αλλάξουμε. Και εδώ αντιμετωπίζουμε ένα παράξενο παράδοξο. Είμαστε συνεργάτες σε μια ιστορική επιτυχία. Και είμαστε συνεργάτες σε μια θλιβερή αποτυχία.
Το Ισραήλ διευρύνει το βομβαρδισμό της Γάζας. Τα ισραηλινά αεροσκάφη κατέστρεψαν ένα οχυρό της διοίκησης της Hamas στη Λωρίδα της Γάζας, την τρίτη ημέρα μιας επίθεσης που έχει σκοτώσει περισσότερους από 300 Παλαιστίνιους.
Ίσως μόνο τα μέλη της γενεάς μου μπορούν πλήρως να εννοήσουν την έκταση της επιτυχίας μας στο μετασχηματισμό της εθνικής συνείδησης. Όταν η κατάσταση γίνεται πολύ κακή, όταν καλοί άνθρωποι καταλαμβάνονται από την κατάθλιψη και την απελπισία, θυμάμαι - και υπενθυμίζω στους ανθρώπους που με ακούνε – από πού ξεκινήσαμε.
Την επόμενη μέρα του πολέμου του 1948, όταν είπαν μερικοί από μας ότι υπάρχει ο παλαιστινιακός λαός και ότι πρέπει να κάνουμε ειρήνη μαζί του, ήμαστε μια χούφτα ανθρώπων, εδώ και σε ολόκληρο τον κόσμο. Μας περιγελούσαν. Δεν υπάρχει κανένας Παλαιστίνιος, μας είχαν πει. "Δεν υπάρχει κανένα τέτοιο πράγμα όπως παλαιστινιακός λαός". Η Golda Meir βεβαίωνε το ίδιο, ακόμα, πολύ αργότερα.
Υπάρχει κάποιος σήμερα ο ποιος αρνείται την ύπαρξη του παλαιστινιακού λαού; Υποστηρίξαμε ότι προκειμένου να επιτευχθεί η ειρήνη, ένα παλαιστινιακό κράτος πρέπει να υπάρξει. Γέλασαν με εμάς: Γιατί; Υπάρχει η Ιορδανία. Υπάρχει η Αίγυπτος. Υπάρχουν 22 αραβικά κράτη. Αυτά είναι αρκετά! Αλλά σήμερα υπάρχει μια παγκόσμια συναίνεση: δύο κράτη για δύο λαούς.
Είπαμε ότι πρέπει να μιλήσουμε με τον εχθρό, και ο εχθρός ήταν τότε το PLO. Τέσσερις υπουργοί απαίτησαν να τεθώ υπό δίκη για εσχάτη προδοσία όταν συνάντησα το Yasser Arafat στη Βηρυτό κατά τη διάρκεια της πολιορκίας. Και οι τέσσερις από αυτούς συνάντησαν αργότερα τον Arafat, και το Κράτος του Ισραήλ υπέγραψε τις επίσημες συνθήκες με το PLO.
Αλήθεια, οι συνθήκες δεν εφαρμόστηκαν και δεν οδήγησαν στην ειρήνη. Αλλά η αμοιβαία αναγνώριση μεταξύ του Ισραήλ και του PLO, μεταξύ του Ισραήλ και του παλαιστινιακού λαού είναι ένα γεγονός. Αυτή ήταν μια επανάσταση, και δεν μπορεί να αντιστραφεί. Σήμερα λέμε: Πρέπει να μιλήσουμε με τη Hamas. Η Hamas είναι ένα αναπόσπαστο τμήμα της παλαιστινιακής πραγματικότητας. Και αυτή η ιδέα, επίσης, κερδίζει έδαφος.
Έχω αφιερώσει 60 έτη της ζωής μου σε αυτόν τον αγώνα, που είναι ακόμα σε πλήρη δράση. Αλλά έχουμε νικήσει την ιδέα ενός Μεγάλου Ισραήλ και έχουμε προχωρήσει στην εναλλακτική λύση των δύο κρατών, η οποία έχει την πεποίθηση στο Ισραήλ και σε όλο τον κόσμο.
Αλλά όσο μεγάλη είναι η νίκη μας, τόσο μεγάλη είναι η ήττα μας. Είναι αρκετό να εξετάσει κανείς την επερχόμενη εκλογική αναμέτρηση στο Ισραήλ: τα τρία μεγάλα κόμματα μιλούν σχεδόν την ίδια γλώσσα, και κανένα από αυτά δεν υποβάλλει ένα σχέδιο για την ειρήνη. Υπάρχουν μικρά κόμματα που λένε καλά και τίμια πράγματα, αλλά κάτω από τις παρούσες συνθήκες χρειαζόμαστε περισσότερο από αυτό. Αυτό που λείπει είναι μια σημαντική πολιτική δύναμη που είναι έτοιμη να έρθει στην εξουσία προκειμένου να γίνει η ειρήνη.
Είναι αρκετά σαφές ότι τα αποτελέσματα αυτής της εκλογής θα είναι κακά, και η μόνη ερώτηση είναι εάν θα είναι ακριβώς κακά, ή πολύ κακά, ή ακόμα και χειρότερα.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Υπάρχουν πολλοί λόγοι, πολλές προφάσεις. Επικρίνουμε - σωστά - πολλά πράγματα: τα ΜΜΕ, το εκπαιδευτικό σύστημα, όλες τις διαδοχικές κυβερνήσεις μας, τον αμερικανό Πρόεδρο, τον κόσμο. Αλλά μου λείπει μια κριτική: η αυτοκριτική μας. Ο πατέρας μου συνήθιζε να μου λέει: εάν η κατάσταση είναι κακή, το πρώτο πράγμα που κάνεις είναι να αναρωτηθείς εάν είσαι σωστός.
Ναι, έχουμε εκφράσει τις σωστές ιδέες. Αλλά η πολιτική είναι ένα θέμα δύναμης. Τι έχουμε κάνει για να δημιουργήσουμε μια προοδευτική πολιτική δύναμη στο Ισραήλ; Πώς έγινε η Αριστερά, το πεδίο της ειρήνης και προόδου, να έχει ξεριζωθεί σχεδόν από τον πολιτικό χάρτη; Πώς η ισραηλινή αριστερά έχασε, στην τελευταία γενεά, όλους τους μοχλούς της δύναμής της?
Στο πεδίο της ειρήνης περιλαμβάνουμε πολλούς θαυμάσιους άνδρες και γυναίκες που αντιμετωπίζουν το στρατό κάθε εβδομάδα στην πάλη ενάντια στον τοίχο, οι οποίοι παρακολουθούν τα σημεία ελέγχου, οι οποίοι αρνούνται να υπηρετήσουνε στο στρατό κατοχής, οι οποίοι παλεύουν ενάντια στην κατοχή με δεκάδες τρόπους.
Αλλά ενώ στεκόμαστε και διαμαρτυρόμαστε, οι άποικοι τρέχουν μπροστά. Μερικές φορές έχω το συναίσθημα ότι τα σκυλιά γαβγίζουν και το καραβάνι προχωρά - και δεν είμαι ικανοποιημένος να παριστάνω το σκυλί. Κυνηγάμε τα κουνούπια, αλλά το έλος που παράγει τα κουνούπια γίνεται όλο και μεγαλύτερο. Το έλος είναι πολιτικό. Μόνο μια πολιτική δύναμη μπορεί να το στραγγίξει - μια δύναμη που μπορεί να αντιμετωπίσει τις δυνάμεις εξουσίας, να επηρεάσουν τις αποφάσεις της κυβέρνησης και της Κνεσέτ.
Αυτή είναι μια ιστορική αποτυχία, και φέρουμε την ευθύνη για αυτήν. Πρέπει να σκεφτούμε εκ νέου, να εξετάσουμε όλα που έχουμε κάνει μέχρι τώρα και να βρούμε που πήγαμε στραβά. Γιατί δεν πετύχαμε να πείσουμε αρκετά τη νεολαία, την ασιατική εβραϊκή κοινότητα, τους μετανάστες από τη Ρωσία, την αραβική κοινότητα στο Ισραήλ, το μετριοπαθές θρησκευτικό τομέα, ότι είναι δυνατό να υπάρξει η αλλαγή, ότι πράγματι μπορούμε;
Γιατί δεν πετύχαμε να αγγίξουμε την καρδιά της νέας γενεάς που αποστρέφεται την πολιτική που γνωρίζει;
Αυτό που απαιτείται είναι κάτι απολύτως νέο: πρέπει να προετοιμάσουμε το έδαφος για έναν ισραηλινό Obama, για να ανάψουμε την ελπίδα όπου δεν υπήρξε καμία ελπίδα, πριν. Για να απαιτήσει μια αλλαγή από τα θεμέλια και να θεωρήσει ότι είναι δυνατό να επέλθει αυτή η αλλαγή. Για να αναφλέξει τον ενθουσιασμό των μαζών των νέων για ένα μήνυμα που αναστατώνει την καρδιά, ένα μήνυμα για το τέλος της κατοχής, για την κοινωνική δικαιοσύνη, την φροντίδα για τον πλανήτη. Για ένα διαφορετικό σύστημα - διαχρονικό, δίκαιο, αξιοπρεπή, που επιδιώκει την ειρήνη.
Το νέο μήνυμα πρέπει να μιλήσει στο συναίσθημα και όχι μόνο στη λογική. Πρέπει να ξυπνήσει πάλι τον ιδεαλισμό που κρύβετε στην καρδιά πολλών.
Το μεγάλο εμπόδιο σε μια τέτοια έκρηξη είναι η απελπισία. Είναι ευκολότερο να ειπωθεί ότι όλα χάνονται. Ότι έχουν κλέψει το κράτος μας. Αλλά η απαισιοδοξία, όπως είναι καλά γνωστό, δεν γεννά τίποτα, οδηγεί ακριβώς στην εσωτερική ή εξωτερική αποδημία. Αρνούμαι να είμαι απαισιόδοξος. Στα 85 έτη μου, έχω δει πάρα πολλά απροσδόκητα, εκπληκτικά, θαυμαστά πράγματα - και καλά και κακά - για να μην πιστέψω στο απροσδόκητο. Ο Obama ήταν απροσδόκητο γεγονός. Η πτώση του τείχους του Βερολίνου ήταν απροσδόκητη, και κανένας δεν θα μπορούσε να την φανταστεί έστω μια στιγμή προτού συμβεί.
Ακόμη και η νίκη των Πρασίνων στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές στο Τελ Αβίβ, έτσι ήταν.
Θα επιθυμούσα οι καλύτεροι των διανοούμενων και των ενεργών ακτιβιστών ειρήνης, των κοινωνικών ενεργών ακτιβιστών και των μαχητών για το περιβάλλον, να συγκεντρωθούν και να αρχίσουν να σκέπτονται όλοι μαζί, προκειμένου να επέλθει το ισραηλινό θαύμα. Από τα βάθη των 85 ετών μου, θέλω να καλέσω όλους εκείνους για τους οποίους το μέλλον μας είναι εδώ, κοντά στην καρδιά μας - Εβραίοι και Άραβες, και ειδικά οι νεολαίες - να κινητοποιηθούν για μια προσπάθεια από κοινού για να προετοιμαστεί η μεγάλη αλλαγή, για το άλλο Ισραήλ, για ένα κράτος όπου θα είναι ευχάριστο να ζει κανείς, ένα Ισραήλ για το οποίο να μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι. Πιστεύω ότι αυτό θα συμβεί, ότι θα το δούμε με τα μάτια μας, ότι θα είμαστε συνεργάτες, ότι θα είμαστε σε θέση να πούμε: έχουμε πετύχει, εμπιστευόμαστε το Κράτος σε καλά χέρια.

Ο Uri Avnery είναι ισραηλινός, ακτιβιστης της ειρήνης και πρώην μέλος της Κνεσέτ. Στον αραβο-ισραηλινό πόλεμο του 1948, ήταν μαχητής στην μονάδα καταδρομέων "Αλεπούδες του Samson". Το ολοκληρωμένο κείμενο αυτού του άρθρου δημοσιεύεται στο gush-shalom.org
Μετάφραση από την αγγλική.