Κυριακή 15 Φεβρουαρίου 2009

ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ 1822

Αρχές Φεβρουαρίου του 1822 ξεσπάει άλλη μια εξέγερση κατά των Οθωμανών στη Μακεδονία. Στις 19 Φεβρουαρίου οι επαναστάτες έχουν ήδη καταλάβει τη Νάουσα και τα γύρω χωριά και στις 21 μπαίνουν στη Βέροια την οποία όμως δεν μπορούν να κρατήσουν.
Οι Οθωμανικές δυνάμεις αντεπετίθενται αλλά οι επαναστάτες τις αντιμετωπίζουν κατά μέτωπο στις 12 Μαρτίου, στη Ντόμπρα (Καλή Παναγιά), περί τα πέντε χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Βέροιας. Η αποτυχία και οι μεγάλες απώλειες που έχουν οι κατακτητές, αναγκάζουν τον Εμπού Λουμπούτ, πασά της Θεσσαλονίκης, να εκστρατεύσει ο ίδιος με όλες του τις δυνάμεις και να πολιορκήσει τη Νάουσα στα τέλη Μαρτίου.
Έχει μείνει γνωστή και ως επανάσταση του Βερμίου, λόγω του ότι είχε ως επίκεντρο το Βέρμιο ή της Νάουσας λόγω του ότι η πόλη ήταν το κέντρο του επαναστατικού κινήματος και η οποία τελικά καταστράφηκε στις 13 Απριλίου από τους κατακτητές.
Η επανάσταση είναι πολύ γνωστή και προβεβλημένη. Ελάχιστα γνωστή παραμένει όμως η σύνθεση των επαναστατικών δυνάμεων και η ταυτότητα των χωριών που καταστράφηκαν μαζί με τη Νάουσα.
Τα γύρω από τη Νάουσα χωριά είναι τα: Γκόρνο Γραμαντίκοβο (Άνω Γραμματικό), Ντόλνο Γκραμαντίκοβο (Κάτω Γραμματικό), Όσλιανι (Αγία Φωτεινή), που ανήκουν στο Ν. Πέλλας, Κουτσούφλιανι (Άγιος Παύλος), Ντραζίλοβο (Μεταμόρφωση), Φέτιτσα (Πολλά Νερά), Ράμνιτσα (δεν ξανακατοικήθηκε), Γκόρνο Σέλο (Άνω Βέρμιο), Ντόλνο Σέλο (Κάτω Βέρμιο – το Σέλο έγινε Σέλι και με αυτό το όνομα είναι γνωστό το χιονοδρομικό κέντρο), Χοροπάν (Στενήμαχος), Μαρούσα – Ντόλιανι (Κουμαριά), Ιαβόρνιτσα (Τρίλοφον-Νέα Κούκλενα), Σούβα Λιβάντα (Ξιρολίβαδον), Τσόρνοβο (Φυτία), Ντόμπρα (Καλή Παναγιά), Κούμανιτς (Κομνήνιο), Ντόλνα Λούζιτσα (Τριπόταμος), Γκόρνα Λούζιτσα (Άνω Τριπόταμος), Τόπλιανι (Γεωργιανοί), Τσαρκόβιανη (Άγιος Ιωάννης-Μικρή Σάντα), Καρατάσι (Μαυροδένδρι).
Τα ονόματα σε παρένθεση είναι αυτά που επέβαλε το ελλαδικό κράτος το 1926. Η ίδια η πόλη λεγόταν Νιάουστα ή Νέγκουστα, ενώ και τα τοπωνύμια μέσα και γύρω από την πόλη δεν ήταν ελληνικά, όπως Αράπιτσα, Μπάταν, Στουπάνοι κλπ. Η περιοχή όπου είναι ο αρχαιολογικός χώρος της Σχολής του Αριστοτέλη, ακόμα και σήμερα ονομάζεται Ισβόρια (ίσβορ στα μακεδονικά είναι η πηγή). Οι κάτοικοι είχαν ως μητρική γλώσσα τη μακεδονική και ως δεύτερη γλώσσα την ελληνική.
Αλλά και τα χωριά του κάμπου της Νάουσας, για τα οποία δεν υπάρχουν πληροφορίες που να λένε ότι καταστράφηκαν, δεν είχαν ελληνικά ονόματα. Τσαρμαρίνοβο (Μαρίνα), Γιανάκοβο (Γιαννακοχώρι), Γκολίσανι (Λευκάδια), Κοπάνοβο (Κοπανός), Ντόλνο Κοπάνοβο (Χαρίεσα), Μινόστιτσα (Μονόσπιτα), Γιάντσιστα (Άγιος Γεώργιος), Βέστιτσα (Αγγελοχώρι) κλπ., οι κάτοικοι των οποίων μέχρι το 1912 μιλούσαν αποκλειστικά τη Μακεδονική. Ελληνικά μιλούσαν τα χωριά νοτιοανατολικά της Βέροιας και γι’ αυτό η περιοχή ονομαζόταν Ρουμλούκι. Ακόμα και αυτοί εκείνη την εποχή δεν είχαν ελληνική συνείδηση αλλά ρωμαίικη (Ρουμ-μιλιέτ – Ρωμιοί). Το γιατί δεν συμμετείχαν στην επανάσταση οφείλεται κυρίως στον ρόλο που έπαιζαν τα όργανα του Πατριαρχείου, τα οποία συνιστούσαν «δουλικήν υπακοήν εις τους κρατούντας». Την επανάσταση του Βερμίου την ονόμασαν ελληνική πολύ αργότερα οι προπαγανδιστές του «ελληνισμού».
Ηγέτες της επανάστασης ήταν ο Τάσος Καρατάσος, και ο Αγγελής Γάτσος, ενώ επιτελικό ρόλο παίζει ο προύχοντας Ζαφειράκης.
Ο αρχιστράτηγος Καρατάσος κατάγεται από τη Ντόμπρα, που στα μακεδονικά σημαίνει καλή και το 1926 μετονομάστηκε σε Καλή Παναγιά. Πήρε το όνομά της από το μοναστήρι της Ντόμπρα Μπογκρόντιτσα. Το Μπογκρόντιτσα (Θεοτόκος) καταργήθηκε, ενώ το Ντόμπρα πήρε την ελληνοποιημένη παραφθορά Δοβρά. Έτσι προέκυψε η Μονή Δοβρά και ο Δήμος Δοβρά με έδρα τη Γιάντσιστα (Άγιος Γεώργιος).
Ο Αγγελής Γάτσος κατάγεται από το Σαρακίνοβο (Σαρακινοί Αλμωπίας – Ν.Πέλλας). Το όνομά του ήταν Άγγελ ή Γκέλε Γκάτσοβ και στο χωριό του, όπως και σε όλα τα χωριά του Ν. Πέλλας από όπου είχε δημιουργήσει το σώμα του, κανένας δεν είχε μητρική του γλώσσα τα ελληνικά πριν το 1912.
Μετά την καταστολή της εξέγερσης οι Καρατάσος και Γάτσος συγκροτούν σώμα τριακοσίων περίπου μαχητών και πηγαίνουν στη Ρούμελη και το Μoριά, όπου αγωνίζονται μέχρι το τέλος της επανάστασης. Ελληνόφωνος οπλαρχηγός ή σώμα ελληνοφώνων από τη Μακεδονία που να πήγε να βοηθήσει τους επαναστατημένους Γραικούς, δεν αναφέρεται απολύτως κανένας.
Σε όλη την νεοελληνική βιβλιογραφία, τις εγκυκλοπαίδειες, τα δημοσιεύματα, τις επετειακές εκδηλώσεις οι Καρατάσος, Γάτσος και οι μαχητές των σωμάτων τους αποκαλούνται σκέτα Μακεδόνες, χωρίς απολύτως κανέναν άλλο προσδιορισμό. Πουθενά δεν τους λένε «Σλάβους»,
«Βούλγαρους», «Βουλγαρόφωνους», «Σλαβόφωνους»,
«Σκοπιανούς» ή οτιδήποτε άλλο. «Σλαβόφωνους» τους λένε οι σύγχρονοι θιασώτες του «ελληνισμού», όταν θέλουν να υποστηρίξουν ότι οι «σλαβόφωνοι» Μακεδόνες είχαν ελληνική συνείδηση. Για να γίνουν πειστικοί αναφέρουν ως παράδειγμα τους Καρατάσο και Γάτσο.
Ένα άλλο χοντρό ψέμα που λένε γι’ αυτούς, είναι ότι πολέμησαν για την Ελλάδα. Αποκρύπτουν συνειδητά ότι ο αγώνας εκείνος ήταν παν βαλκανικός και όλοι οι βαλκάνιοι επαναστάτες αλληλοβοηθιούνταν. Κατά την επανάσταση του 1821 στην Ελλάδα συμμετείχαν και Βούλγαροι (με τον Χατζηχρήστο), Βλάχοι, Αλβανοί, Ρουμάνοι κ.α. Ο Τ.Καρατάσος μαζί με τον βλάχο Γιωργάκη Ολύμπιο λίγα χρόνια νωρίτερα είχαν συμμετάσχει με μακεδονικό σώμα στην εξέγερση της Σερβίας. Μακεδονικό σώμα με επικεφαλής το Γιωργάκη Ολύμπιο και το Μακεντόνσκι είχε συμμετάσχει στην εξέγερση στη Μολδοβλαχία.
Ογδόντα χρόνια αργότερα ξεσπάει στη Μακεδονία άλλη μια μεγάλη εξέγερση. Είναι η γνωστή επανάσταση του Ηλιντεν, το καλοκαίρι του 1903. Η σύνθεση των επαναστατικών σωμάτων είναι ακριβώς η ίδια με εκείνην της εξέγερσης του Βερμίου. Λίγο μεγαλύτερη φαίνεται να είναι η συμμετοχή των Βλάχων. Βλάχος ήταν ο οπλαρχηγός των Κορεστίων Καστοριάς, Μήτρος Βλάχος, ο αρχιστράτηγος των επαναστατών του Κρουσόβου, Πήτου Γκούλη, ο Γκιόργκι Μουτσιτάνο, το σώμα του οποίου σε συνεργασία με το σώμα του Ζλατάν από την Γκολέσανη (Λευκάδια) Νάουσας, αιχμαλώτισαν, δίκασαν, καταδίκασαν και κρέμασαν τον μακεδονοδιώκτη Τέλο Αγρα.
Ο Άγρας τρομοκρατούσε, δολοφονούσε και εκβίαζε ακριβώς εκείνα τα χωριά και τους απογόνους εκείνων που έκαναν την επανάσταση του Βερμίου. Ακριβώς εκείνους που όλοι οι Νεοέλληνες αποκαλούνε σκέτο Μακεδόνες, ενώ τους απογόνους τους τους αποκαλούνε Βουλγάρους, γιατί έτσι εξυπηρετείται η αντιμακεδονική τους πολιτική. Βούλγαρους αποκαλούνε όχι μόνο τους Μακεδόνες, των οποίων η γλώσσα έχει συγγένεια με τη Βουλγαρική αλλά ακόμη και τους Βλάχους επειδή συμμετείχαν στην εξέγερση του Ηλιντεν που είχε ξεκάθαρο στόχο την απελευθέρωση της Μακεδονίας. «Η Μακεδονία στους Μακεδόνες» ήταν το κεντρικό τους σύνθημα.
Την επανάσταση του Ηλιντεν την έκανε ακριβώς ο ίδιος λαός που έκανε και την επανάσταση του Βερμίου.
Αν είναι «Βούλγαροι» οι Μακεδόνες επειδή δεν είναι ελληνόφωνοι, τότε Βούλγαρος ήταν και ο Καρατάσος, του οποίου αγάλματα υπάρχουν στη Βέροια και τη Νάουσα και ο Γάτσος του οποίου άγαλμα υπάρχει στην Αριδαία.
Καιρός είναι να σταματήσει αυτή η εξωφρενική διαστρέβλωση της αλήθειας και της πραγματικής ιστορίας. Να σταματήσει η εγκληματική ασέβεια προς τους σύγχρονους Μακεδόνες και να αποδοθεί σ΄αυτούς ο σεβασμός και τα δικαιώματα που δικαιούνται. Τα ιδανικά για τα οποία αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν οι Μακεδόνες επαναστάτες του 1822, του 1903 και όλων των άλλων περιόδων πρέπει να επικρατήσουν στον τόπο τους. Να απελευθερωθεί η Μακεδονία από το ψέμα, την ασέβεια και τη σχιζοφράνεια.

5 σχόλια:

  1. Και αυτούς θέλετε να κλέψετε ?
    Για αυτό δεν ταιριάζετε με το Βινόζιτο. Αυτοί τουλάχιστον ξέρουν να κρύβονται. Εσείς σαν αχόρταγοι Μακεδονιστές θέλετε όλους τους ήρωες δικούς σας. Διαβάστε πάντως Φωτάκο, Κολοκοτρώνη και Μακρυγιάννη. Καλό θα σας κάνει. Αμφιβάλω βέβαια διότι ο εθνικισμός είναι βαθιά ποτισμένος μέσα σας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Εγω προσωπικα δεν ειμαι σιγουρος για το αν μπορουμε να χαρακτηρισουμε την επανασταση του Νεγκους ως εθνικη μακεδονικη γιατι δεν εχω δει καποια στοιχεια που να αποδεικνυουν οτι οι επαναστατες θελανε μεσο αυτης να δημιουργησουν μακεδονικο κρατος και εθνικη ανεξαρτησια.Απο γεωγραφικης αποψης σιγουρα ειναι μακεδονικη, ενω σε καμια περιπτωση δεν μπορει να χαρακτηριστει ως ελληνικη.
    Η επανασταση του Ιλιντεν εχει καθαρα εθνικο χαρακτηρα γιατι ολοι οι επαναστατες δηλωναν δημοσια και σε καθε ευκαιρια οτι επιθυμουσαν την αποτιναξη του οθωμανικου ζυγου και την δημιουργια ανεξαρτητου μακεδονικου κρατους.
    Ο ελληνικος εθνικισμος εχει την κακη συνηθεια να υιοθετει τις περισσοτερες επαναστασεις στα βαλκανια και να τις παρουσιαζει ως ελληνικες, πραγμα το οποιο ειναι απολυτως ανοητο.
    Οι χριστιανικοι πληθυσμοι στα Βαλκανια εκαναν κατα καιρους επαναστασεις κατα των Οθωμανων λογο της καταπιεσης που δεχονταν και εδειχναν αλληλεγγυη στους αλλους χριστιανικους λαους.Τετοια παραδειγματα υπαρχουν παμπολα.
    Ο ντεντο Ηλιο Μαλεσεβσκι (απο την περιοχη Μαλεσεβο σημερα στην Δ. Μακεδονιας) επαιξε πολυ σημαντικο ρολο στην απελευθερωση διαφορων περιοχων και πολεων της Βουλγαριας, της Σερβιας και βεβαιος της Μακεδονιας. Μετα την γαλλικη επανασταση οπου γενηθηκε η ιδεα του εθνους ο καθε λαος εκανε επαναστασεις για να δημιουργησει το δικο του εθνικο κρατος.
    Οι Μακεδονες αν και βοηθησαν ολους του γειτονες τους δεν βοηθηθηκαν απο κανεναν.Αντιθετα ολοι προσπαθησαν (και καταφεραν) να σαμποταρουν την επανασταση για να επωφεληθουν εδαφικα.
    Τωρα για το οτι οι επαναστατες του Νεγκους ηταν Μακεδονες και οχι Ελληνες δεν χωραει αμφιβολια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Οι επαναστάτες του 1822 χαρακτηρίζονται από όλους Μακεδόνες.
    Απαξάπαντες λέγανε και λένε ακόμα και σήμερα, ότι με την επανάσταση του 1821 απελευθερώθηκε η Ελλάδα. Κανένας δεν λέει ότι απελευθερώθηκε μόνο η νότια Ελλάδα, και κατά συνέπεια το κράτος έπρεπε να ονομαστεί Βασίλειο της Νότιας Ελλάδας, και ότι ή βόρεια Ελλάδα παρέμεινε υπόδουλη. Μέχρι το 1912 κανένας δεν αποκαλούσε τη Μακεδονία Βόρεια Ελλάδα, ούτε φυσικά και οι Μακεδόνες επαναστάτες.
    Ο γιός του Τάσου Καρατάσου, Δημήτριος, προσπάθησε να ευαισθητοποιήσει τους παράγοντες της Ελλάδας για το ζήτημα της απελευθέρωσης της Μακεδονίας χωρίς κανένα απολύτως αποτέλεσμα. Το 1854 δημιουργεί δικό του σώμα, αποβιβάζεται στη Χαλκιδική και προσπαθεί να ξεσηκώσει τους Μακεδόνες σε επανάσταση. Δεν τον βοηθούν ούτε οι μοναχοί του Αγίου Όρους, ούτε οι μητροπολίτες, ούτε η κυβέρνηση της Ελλάδας.
    Απογοητευμένος ο Δ.Καρατάσος εγκαταλείπει την προσπάθεια. Στη συνέχεια προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει τους δυτικοευρωπαίους και μεταβαίνει στη Σερβία. Προσπαθεί να εξασφαλίσει την υποστήρηξη του ηγεμόνα των Σέρβων Μίλος Ομπρένοβιτς για να ξεκινήσει νέο απελευθερωτικό αγώνα για τη Μακεδονία. Εκεί αρρωσταίνει και πεθαίνει. Κανένας δεν υποστηρίζει ότι ζήτησε από τον Ομπρένοβιτς την προσάρτηση της Μακεδονίας στη Σερβία. Εξ άλλου οι Σέρβοι του είχαν υποχρέωση, καθώς ο πατέρας του είχε συμμετάσχει με μακεδονικό σώμα στην απελευθερωτική τους επανάσταση.
    Λόγω της συγγένειας της μακεδονικής γλώσσας με τη βουλγαρική, μερικές δεκαετίες αργότερα κάποιοι χαρακτηρίζουν του απογόνους των Καρατασαίων "Βούλγαρους", "Βουλγαρόφωνους" κλπ. Αν ο Δ. Καρατάσος ένιωθε Βούλγαρος ή έστω Βουλγαρόφιλος λόγω συγγένειας γλώσσας, θα πήγαινε στη Βουλγαρία να ξεσηκώσει σε επανάσταση τους Βουλγάρους, που ήταν ακόμη υπόδουλοι, ή τουλάχιστον θα ζητούσε βοήθεια από εκείνους. Δεν το έκανε όμως. Αυτό δείχνει ότι ούτε θεωρούσε τη Μακεδονία τμήμα της Βουλγαρίας, ούτε θεωρούσε τους Βουλγάρους ομοεθνείς του.
    Την εποχή της επανάστασης του 1821 οι ιδεολόγοι επαναστάτες αγωνίζονται για μια βαλκανική ομοσπονδία. Μεταξύ των ομόσπονδων δημοκρατιών, βέβαια, θα ήταν και η μακεδονική. Εκείνη την εποχή απαξάπαντες αποκαλούν τη Μακεδονία με αυτό το όνομα και κανένας δεν τη θεωρεί τμήμα άλλης περιοχής ή χώρας. Αν απελευθερωνόταν λοιπόν η Μακεδονία με την επανάσταση του 1822, το κράτος δεν θα ήταν μακεδονικό;
    Ολα αυτά δε φανερώνουν το αυτονόητo;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Pos tha itan more makedoniko to kratos otan ekeini tin epoxi i Makedonia itan to simbolo tis poliethnikotitas, me ksekathara ellines stin notia makedonia (Kozani, grevena, pieria,xalkidiki, kavala), ekatontades xiliades tourkous katoikous, Boulgarous sta voreia kirios anatoliki makedonia, kai makedonofonous sta ipoloipa.....???

    Exete ftasei na xaireste gia opoiadipote anafora sto oro Makedonia apo kapoio biblio.... Pos tha xaraktirizontan loipon oi epanastates tis Naousas afou i Naousa itan panta Stin makedonia, ipirotes? Stereoelladites? Makedones itan.....Makedonia panta ipirxe kai panta tha iparxei...panarxaios geografikos oros...

    Kai den katalabaino....Pou allou sto balkaniko xoro eginan alles epanastaseis stiriksis tis ellinikis ekeini tin periodo gia na tin entaksoume kai aytin(kai idiaitera apo alles ethnotites opos theoreite eseis..).. An den itan epanastasi ellinikis ensomatosis ti itan?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ανώνυμε 23-2-2009, 2,40
    Απαντήσεις στις απορείες σου θα πάρεις στο blog των δημιουργών της ΜΑ.ΚΙ.Β.Ε. 91 - makive.blogspot.com.

    ΑπάντησηΔιαγραφή